Συνέντευξη με τη λογοτέχνιδα Σταυρούλα Μέρκου-Μυγδάκη - ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

Ο «ΚΕΦΑΛΟΣ - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς» έχει ξεκινήσει μία νέα δράση με τίτλο: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ» και προσκαλεί όλους τους Λογοτέχνες, Ποιητές και Συγγραφείς να συμμετάσχουν σ' αυτήν (ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ έως 31/3/2019). Σκοπός της εν λόγω δράσης είναι η προβολή μέσω αφιερωμάτων και συνεντεύξεων των σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών, Ποιητών και Συγγραφέων, είτε έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο είτε όχι και η δημιουργία του πρώτου τόμου της «Ηλεκτρονικής Εγκυκλοπαίδειας των Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών», η οποία θα συσταθεί σε μία ανεξάρτητη ιστοσελίδα με τη μορφή ηλεκτρονικών τόμων και την έκδοση δωρεάν e-book. 

Στη σημερινή μας παρουσίαση στα πλαίσια της δράσης: «ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ», θα σας παρουσιάσουμε τη Λογοτέχνιδα, Σταυρούλα Μέρκου-Μυγδάκη, η οποία συμμετέχει στην «Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών» και απάντησε στις ερωτήσεις του Δημοσιογράφου, Λογοτέχνη και Εκδότη του Περιοδικού Κέφαλος, κ. Πλούταρχου Πάστρα, για το λογοτεχνικό της έργο, τα βιβλία και τη λογοτεχνία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΜΕΡΚΟΥ-ΜΥΓΔΑΚΗ

1. Αν έπρεπε να δώσετε έναν ορισμό για τη λογοτεχνία, ποιος θα ήταν αυτός;

Λογοτεχνία, φιλοσοφία: είναι οι τέχνες όσων θέλουν να ασχοληθούν με τα πάντα και ταυτόχρονα με τίποτα. Η τέχνη του Λόγου: να ερευνήσεις την αρχή, ‘’Εν αρχή ην ο Λόγος’’, η τέχνη του λόγου: να πεις το καθολικό αλλιώς. Ο λογοτέχνης ενδοσκοπεί τον άνθρωπο, τον Άνθρωπο και τον εαυτό του, μαγεύεται από και ερευνά το βαθύτερο, το πρωταρχικό, το αίτιο. Ο λογοτέχνης μιλάει γι’ αυτά που όλοι φοβόμαστε να παραδεχτούμε ότι ξέρουμε με έναν τρόπο εντελώς φυσικό και μένουμε έκθαμβοι όχι με ό, τι ειπώθηκε αλλά με τον τρόπο που ειπώθηκε.

2. Τι μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία στο σύγχρονο άνθρωπο;

Όαση, γεφυράκι, καταφύγιο, άλλοθι. Όλα αυτά τα έχει μεγάλη ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος. Ζώντας στην εποχή της ιλιγγιώδους ταχύτητας παραστάσεων, πληροφορίας αλλά και εναλλαγής συνισταμένων. Θέλει κάπου να κρυφτεί, άλλες φορές να περάσει στην απέναντι όχθη κι άλλες απλά να πει: ‘’Έχω διάβασμα!’’

3. Η ποίηση στις ημέρες μας δεν έχει τη θέση που κατείχε παλαιότερα. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πως θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;

Πώς; Νομίζω το ίδιο είναι όπως παλιότερα. Λίγοι διάβαζαν ποίηση και ακόμη λιγότεροι βίωναν. Απλά η πλειοψηφία είτε υπερασχολούνταν με την επιβίωση ώστε να τους μείνει τόπος (αριστοτελική τοπολογία) για διάβασμα, είτε αδυνατούσαν –αναλφαβητισμός- να διαβάσουν έτσι  και σήμερα λίγοι ασχολούνται. Οι υπόλοιποι, ενώ διαθέτουν τόπο και ικανότητα για διάβασμα δεν φτάνουν μέχρι την ποίηση. Η ποίηση είναι για λίγους. Όχι απαραίτητα –τερους από άλλους, απλά πρέπει να την επιλέξεις την ποίηση. Στην εποχή της υπερποσφοράς και της υπερκατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων, η ποίηση δεν προσφέρεται. Η ΠΟΙΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΔΕΣΠΟΙΝΑ! Το μέλλον της είναι όπως και το παρελθόν της. Η ΠΟΙΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙ! Οι ποιητές είναι κάτι αλλοπρόσαλλοι, ελλειπτικοί με απλανές ώρες ώρες βλέμμα, αποδέκτες θαυμασμού μα και χλεύης.

4. Και τώρα μία δύσκολη ερώτηση. Τι σημαίνει για σας ποίηση;

Θα το πω με ένα ποίημα:

Φετάκι απ’ την ψυχή μου, απ’ την ψυχούλα μου 
φλοίδες από τη σκέψη μου, 
έτσι λεπτές 
Μία στιγμή με τίμησαν, μου κάθισαν στο χέρι 
λεύτερα, αδασκάλευτα περδίκια. 

Δε βρίσκει λέξη η Ελληνική  
κρύπτει το βλέμμα ντροπαλή
Ποίημα! Κράζει και σιγεί.

5. Πότε ξεκινήσατε ν’ ασχολείστε με την τέχνη του λόγου και ποιος ήταν ο λόγος που σας παρότρυνε;

Άρχισα διαβάζοντας την εφημερίδα του πατέρα μου. Διάβαζα, θυμάμαι, δύο μονόστηλα. Το ένα ήταν έμμετρη πολιτική σάτιρα και το δεύτερο πάλι την πολιτική επικαιρότητα καυτηρίαζε, αλλά ήταν δοσμένο σε ελεύθερο στίχο. Έτσι άρχισα να σκαρώνω τους πρώτους μου στίχους, σε μια εποχή που η παιδική διασκέδαση δεν προσφερόταν μέσω οθόνης αλλά έπρεπε μόνοι μας να τη δημιουργήσουμε. Οι πρώτοι μου στίχοι ήταν σατιρικοί με μοναδικό ακροατήριο μα και θύματα, τα αδέρφια μου.

6. Γιατί γράφετε;

Για να σωθώ. Όσο μπορώ.

7. Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σας; 

Τα πάντα με εμπνέουν, αλλά πιο πολύ μ’ αρέσουν οι άνθρωποι.

8. Με ποιο λογοτεχνικό είδος ασχολείστε περισσότερο;

Κυρίως ποίηση. Μέχρι στιγμής ποίηση. 

9. Μιλήστε μας για το λογοτεχνικό σας έργο.

Έχουν εκδοθεί τρεις προσωπικές ποιητικές συλλογές:
1) Χαϊκού (Αυτοέκδοση, 2014)
2) Ένας γέρος ανιστορεί (Ιωλκός, 2016)
3) ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΘΕΣΙΣ: Ωδαί τριάντα (Οσελότος, 2018)

Ενώ συμμετέχω σε δύο ομαδικές συλλογές:
1) 30 Ποιητές VI Ποιητική Ανθολογία (Πνοές λόγου και τέχνης, 2015)
2) 3η Ομαδική Ποιητική Συλλογή (Διάνυσμα, 2016)
Έχω δοκιμαστεί στο διήγημα και στο παραμύθι, αλλά η ποίηση παραμένει πάθος. Με κατέχει.

10. Πείτε μας λίγα λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο που έχει τίτλο: «ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΘΕΣΙΣ: Ωδαί τριάντα». 

Πρόκειται για ποιητική συλλογή. Ο τίτλος, όπως εύκολα διαπιστώνεται, είναι παράφραση του καρυωτακικού στίχου ‘’…πρώτη κατάθεσης δραχμαί τριάντα…’’ από το ποίημα Πρέβεζα. Περιέχει τριάντα ποιήματα, στην πλειοψηφία τους ωδικά (εξ’ ου και ωδαί), που αγγίζουν ό, τι με αγγίζει. Ό, τι αγγίζει το μέσο άνθρωπο, μέσης ηλικίας, μεσαίας κοινωνικής τάξης, μέσου μορφωτικού επιπέδου νομίζω όλους μας. Είναι το βιβλίο στο οποίο καταθέτω, για πρώτη φορά (πρώτη κατάθεσις), τον ποιητικό μου εαυτό άνευ πέπλου, γυμνό. Δεν τον κρύβω ούτε πίσω από την ασπίδα και την αυστηρή δομή της ιαπωνικής ποίησης (ΧΑΪΚΟΥ), ούτε πίσω από τη ασφαλή μορφή του γέρου ή κάτω από την πατρική φτερούγα (ΕΝΑΣ ΓΕΡΟΣ ΑΝΙΣΤΟΡΕΙ). Φοβάμαι λίγο περισσότερο γι’ αυτό το βιβλίο ίσως γιατί δεν έχει πίσω του κάτι να το υποστηρίζει, τοίχο, ίσως όμως και να είναι ο φυσιολογικός φόβος του κάθε γονιού για το κάθε νεογέννητο σε σχέση με το τρίχρονο, πεντάχρονο κ.ο.κ. παιδί του. 

11. Ποια είναι η αγαπημένη σας ώρα μέσα στην ημέρα που κάθεστε και γράφετε;

Η ποίηση υπάρχει. Έρχεται όποτε θέλει. Εγώ ζω στη σύγχρονη εποχή της ιλιγγιώδους ταχύτητας. Δεν είμαι πάντα ΕΚΕΙ για την ποίηση. Γράφω οποτεδήποτε καθίσταται εφικτό, παντού και πάντα. Γράφω σε στιγμές μοναχικότητας, που όμως είναι τόσο σπάνιες τον τελευταίο καιρό. Μ’ αρέσει η νύχτα, μ’ αρέσει η άνοιξη, μ’ αρέσουν οι γυμνές κάμαρες, μ’ αρέσουν οι παιδικές γιορτές, μ’ αρέσει το άμορφο πλήθος, μ’ αρέσουν τα ερωτευμένα ζευγάρια, μ’ αρέσουν τα γυαλιστερά βλέμματα. Μα τις περισσότερες φορές: 
«Περνώ 
[τα προσπερνώ, τα παραπάνω] 
στο όνομα της δουλειάς, 
του λίγου χρόνου, 
άλογα και ασυλλόγιστα σαν κάθε μέρα».

12. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός Best Seller;

Manangement.

13. Αν έπρεπε να επιλέξετε ανάμεσα στο έντυπο ή στο ηλεκτρονικό βιβλίο, εσείς ποιο θα επιλέγατε; 

Το έντυπο. Τόσο ως δημιουργός όσο και ως αναγνώστης.

14.  Ποια συμβουλή θα δίνατε σ’ ένα νέο λογοτέχνη;

Αφού ξεκίνησες για ‘δω, συνέχισε να γράφεις… και να διαβάζεις. Τα μεγάλα έργα του παρελθόντος λειτουργούν ως οδοδείκτες, ως φάροι. Δεν πας πάνω τους, δεν ταυτίζεσαι, πας όμως προς τα ‘κει, την κατάλληλη στιγμή θα περάσεις δίπλα τους και θα συνεχίσεις. Δε θα γράφεις μόνο για να συγγράψεις αριστουργήματα. Θυμήσου να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου και τη γραφή σου. Θυμήσου ότι ποτέ δεν μπορείς να προεξοφλήσεις την τύχη ενός γραπτού, απλά γράφεις. Σπόρος είναι η γραφή. Ο σπορέας δεν γνωρίζει εξ΄ αρχής ποιοι από όλους τους σπόρους θα βλαστήσουν, ποιοι βλαστοί θα δώσουν καρπούς, ποιοι καρποί θα θρέψουν το ‘’διάδοχο’’. Παρόλα αυτά την ίδια φροντίδα επιδεικνύει στον κάθε σπόρο, στον κάθε βλαστό και στον κάθε καρπό.

15. Τώρα ας περάσουμε στην πλευρά του αναγνώστη. Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που διαβάσατε;

Δε διαβάζω ποτέ ένα βιβλίο. Συνήθως διαβάζω 2-3 μαζί, ανάλογα με το χρόνο που διαθέτω την κάθε φορά, τη διάθεσή μου, τον όγκο τους -γιατί τα κουβαλάω μαζί μου. Θα σας πω ποιο τέλειωσα προσφάτως. Είναι ο Ηγεμόνας του Μακιαβέλι. Πιστεύω ότι πρέπει να συμπληρώσω τους μεγάλους κλασικούς. 

16. Τελευταία ερώτηση. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια στο χώρο της λογοτεχνίας;

Θα ήθελα να συνεχίσω να γράφω. Να δοκιμάσω και να δοκιμαστώ σε διάφορα λογοτεχνικά είδη. Θα ήθελα να υποστηρίξω πολύπλευρα τη λογοτεχνία στην Ελλάδα του σήμερα. Η χώρα μας έχει μακράν παράδοση στην λογοτεχνική παραγωγή και ειδικά στην ποίηση, γι’ αυτό ό, τι κι αν σκεφτώ μου φαίνεται πάρα πολύ δύσκολο διότι έχω να συμπορευτώ με γίγαντες. 

                                *     *     *

Σωφρόνιος, ο Αθηναίος

(έργο της Σταυρούλας Μέρκου-Μυγδάκη) 

Μέσα στην πέτρα ήτανε χτες μια λευκή θεά φυλακισμένη
κι ήταν χωρίς θυρόφυλλα κάθε κελί της. 
Ήρθε ο καιρός να βγει και με σιμώνει.
Δίνει ζωή στην πέτρα και μου γνέφει.
Την πιάνω, τη χαϊδεύω, της μιλάω: 
«Άνοιξε για χατίρι μου, να βγει η θεά μου!»
Η πέτρα είναι συνεπής, δεν τον πατά τον όρκο. 
Πιάνω τη σμίλη, το σφυρί και το βελόνι. 
Πλημμυρισμένος με ποθητικό θυμό, αγγίζω. 
Σήμερα η θεά μου γαληνεύει 
κι εγώ μορφώνω τους  μαστούς της, τα λαγόνια.
Φυσάω έναν αγέρα στα φτερά της.

Η δύναμη του λάθους

(έργο της Σταυρούλας Μέρκου-Μυγδάκη) 

Ποτέ μη μισήσεις το λάθος σου 
Το λάθος σ’ αφυπνίζει, σε βάνει στο κόσμο της Σκέψης, 
ορδινιάζεις δικαίους λόγους 
για τους οποίους μόνο έτσι μπορούσες να πράξεις
Σε βάνει να σκαρώνεις ασπίδες
για την ψυχή και για το κορμάκι σου
 Χωρίς αυτές γυμνούλι δε νιώθεις; 

Στάσου δίπλα στο λάθος σου με συγκατάβαση
Σκέψου ώρες περισυλλογής που σου χάρισε, 
αλαβάστρινες σκάλες που ανέβηκες, 
Σκέψου κρυφή ηδονή 
στιγμές που το έδειχνες σωστό στον εαυτό σου 

Να αγαπήσεις καθένα απ’ τα λάθη σου 
Μόνο έτσι θα μείνουν δικά σου 
Μόνο έτσι δε θα γίνουν … των περιστάσεων λάθη, 
των συνθηκών, των ανωτέρων ορμών σου, της τύχης 
Ξένα. 

Να τ’ αγαπήσεις με πάθος τα λάθη σου
Σαν ζυγιαστεί η ψυχή σου μια μέρα 
αυτά θα σου δείξουν το δρόμο 

Η μοναξιά

(έργο της Σταυρούλας Μέρκου-Μυγδάκη) 

Ένα τρυγόνι λάβωσες το Μάη
Ο Δάντης τόσο επιεικής  μαζί σου
Τ’ αυτιά μου κλείνω και την πόρτα, μια Σειρήνα
Ο Δάντης τόσο επιεικής μαζί μου 

Η μοναξιά, άσωστη αμαρτία.

*     *     *

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΜΕΡΚΟΥ-ΜΥΓΔΑΚΗ

Η Μέρκου-Μυγδάκη Σταυρούλα (Μέρκου Σταυρούλα το γένος Μπούσγου) γεννήθηκε το 1978 στον Εμπεσό Βάλτου Αιτωλ/νιας, εκεί έζησε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια. Αποφοίτησε από το 2ο Γενικό Λύκειο Αγρινίου όπου και ζει ως σήμερα με την οικογένειά της. Είναι έγγαμη και μητέρα τεσσάρων παιδιών του Παντελή, του Σωκράτη, της Μάρας και της Αγάπης Μυγδάκη.
Εργάζεται στον τομέα της Δημόσιας Υγείας, παράλληλα φοιτά στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, στο πρόγραμμα Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Δραστηριοποιείται, από το 2006, στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό ενώ έχει αναπτύξει και δράση στην εθελοντική προσφορά μέσω τοπικών σωματείων. 
Με τη λογοτεχνία ασχολείται από την παιδική της ηλικία αρχικά ως αναγνώστρια και στη συνέχεια γράφοντας. Τα πρώτα έργα της δεν έχουν διασωθεί. 
Πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 2014 με την ποιητική συλλογή ‘’Χαϊκού’’.
Η δεύτερη ποιητική της συλλογή ‘’Ένας γέρος ανιστορεί’’ 2016, έχει τιμηθεί με το βραβείο Πολύμνια στο διεθνή ποιητικό διαγωνισμό Κ. Π. Καβάφης 2015 από την International Art Society.
Ποίημά της έχει λάβει τιμητική διάκριση στον 10ο πανελλήνιο διαγωνισμό ποίησης- διηγήματος, από τη Λογοτεχνική –Συγγραφική ομάδα ‘’Ιδεόπνοον’’ και τα περιοδικά ‘’Πνοές λόγου και τέχνης’’ και ‘’iamvosatr’’, το 2015. 

Συμμετείχε το 2016, με 2 ποιήματα στο 9ο ετήσιο φεστιβάλ ελληνοαγγλικού κινηματογράφου, στο Λονδίνο, φτάνοντας  μέχρι τα προκριματικά.

Ποίημά της απέσπασε έπαινο, το 2016, σε ετήσιο διαγωνισμό που διοργανώνει η ‘’ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΛΕΜΕΣΟΥ’’

Το 2017 η ανέκδοτη, τότε, ποιητική της συλλογή ‘’Πρώτη κατάθεσις: Ωδαί τριάντα’’ βραβεύτηκε, με το βραβείο Μελπομένη, στο διεθνή ποιητικό διαγωνισμό Κ. Π. Καβάφης 2017 από την International Art Society.
Διήγημα της που  συμμετείχε στον Δ΄ πανελλήνιο λογοτεχνικό διαγωνισμό 2018  του Πετριδίου Ιδρύματος και των εκδόσεων Ζωή και Τέχνη τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο.
Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές:
1) Χαϊκού (Αυτοέκδοση, 2014)
2) Ένας γέρος ανιστορεί (Ιωλκός, 2016)
3) ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΘΕΣΙΣ: Ωδαί τριάντα (Οσελότος, 2018)

Ενώ συμμετέχει σε δύο ομαδικές ποιητικές συλλογές:
1) 30 Ποιητές VI Ποιητική Ανθολογία (Πνοές λόγου και τέχνης, 2015)
2) 3η Ομαδική Ποιητική Συλλογή (Διάνυσμα, 2016)

*     *     *

ΑΝ ΘΕΣ ΚΑΙ ΣΥ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΕΙΣ ΣΤΗ ΔΡΑΣΗ: 

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

ΚΑΙ ΣΤΗΝ 

ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΩΝ ΣΥΧΡΟΝΩΝ 

ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ

ΠΑΤΗΣΕ 

Εδώ!